Đau thắt lưng bên phải có thể do căng cơ hoặc một vấn đề thần kinh bắt nguồn từ cột sống của bạn. Mặc dù vậy, cơn đau có thể là do tình trạng ảnh hưởng đến một trong các cơ quan của bạn. Ngoại trừ thận, hầu hết các cơ quan nội tạng đều nằm ở phía trước cơ thể, nhưng chúng có thể gây ra cơn đau lan xuống lưng dưới của bạn. Hãy cùng Việt Mỹ tìm hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây nên triệu chứng này và cách điều trị trong nội dung dưới đây.
Nguyên nhân gây đau thắt lưng bên phải
Các vấn đề về cơ lưng hoặc cột sống
Theo Viện Quốc gia về Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ (NINDS), đau lưng – đặc biệt là đau thắt lưng bên phải – là một trong những lý do phổ biến nhất khiến mọi người đến gặp bác sĩ hoặc nghỉ làm. Thường thì cơn đau đó là do các vấn đề cơ học, chẳng hạn như:
- Căng quá mức hoặc rách dây chằng do nâng vật nặng không đúng cách
- Thoái hóa đĩa đệm cột sống hấp thụ sốc do lão hóa hoặc hao mòn bình thường
- Căng cơ do tư thế không đúng
Điều trị khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng của bạn. Ban đầu, bác sĩ có thể đề nghị các lựa chọn bảo tồn như vật lý trị liệu hoặc thuốc để giảm viêm.
Nếu các phương pháp điều trị bảo tồn không giúp ích hoặc nếu tình trạng của bạn nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật.
Hẹp ống sống
Khi không gian giữa các đốt sống của bạn bắt đầu thu hẹp – thường là do hao mòn bình thường theo tuổi tác, áp lực có thể tích tụ lên tủy sống và rễ thần kinh của bạn. Đây là những phần của dây thần kinh của bạn kéo dài ra từ chính tủy sống của bạn. Viêm khớp và chấn thương cột sống, chẳng hạn như gãy xương, cũng có thể gây hẹp ống sống.
Vật lý trị liệu thường là phương pháp điều trị đầu tiên. Nẹp lưng cũng có thể giúp kiểm soát các triệu chứng. Thuốc giảm đau cũng có thể hữu ích khi các triệu chứng bùng phát. Nếu cần phải phẫu thuật, quy trình này nhằm mục đích tạo thêm không gian trong ống sống của bạn để giảm áp lực lên tủy sống hoặc rễ thần kinh của bạn.
Bệnh cơ thắt lưng
Bệnh rễ thần kinh là một tình trạng phát triển khi rễ thần kinh bị chèn ép. Khi nó phát triển ở lưng dưới của bạn, nó được gọi là bệnh cơ thắt lưng, hoặc phổ biến hơn, đau thần kinh tọa. Nó thường do hẹp ống sống, thoát vị đĩa đệm hoặc gai xương.
Các triệu chứng thường bao gồm đau hoặc tê lan tỏa từ lưng dưới của bạn xuống một hoặc cả hai chân.
Điều trị thường bao gồm vật lý trị liệu. Các bài tập được thiết kế để cải thiện sức mạnh, tính linh hoạt và ổn định của phần lõi và phần dưới của cơ thể thường có thể trì hoãn hoặc ngăn cản phẫu thuật. Liệu pháp xoa bóp và châm cứu cũng có thể hữu ích trong một số trường hợp.
Bệnh đĩa đệm
Bệnh đĩa đệm đề cập đến sự phân hủy hoặc thoái hóa của các đĩa đệm cột sống ngăn cách đốt sống của bạn – xương trong cột sống của bạn. Mục đích của những đĩa đệm cao su này là cung cấp đệm giữa các đốt sống của bạn và hoạt động như một bộ giảm xóc. Các đĩa đệm cột sống này giúp lưng bạn có thể cử động, uốn cong, vặn vẹo một cách thoải mái.
Khi những lớp đệm này bị thoái hóa hoặc mòn đi, các đốt sống của bạn có thể bắt đầu cọ xát với nhau. Điều này có thể khiến xương hình thành, gây áp lực lên tủy sống hoặc rễ thần kinh của bạn.
Điều trị ban đầu có thể bao gồm vật lý trị liệu và thuốc giảm đau. Trong trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể cần thiết để loại bỏ và thay thế đĩa đệm bị ảnh hưởng.
Vấn đề về thận
Thận nằm ở hai bên cột sống, dưới khung xương sườn. Thận phải của bạn treo thấp hơn một chút so với bên trái, khiến nó thậm chí có nhiều khả năng gây đau thắt lưng hơn nếu bị nhiễm trùng, kích thích hoặc viêm.
Sỏi thận
Sỏi thận là cấu trúc rắn, giống như viên sỏi, được tạo thành từ các khoáng chất và muối dư thừa thường có trong nước tiểu. Khi những viên sỏi này nằm trong niệu quản, bạn có thể cảm thấy đau nhói, chuột rút ở lưng, bụng dưới và háng. Niệu quản là một ống dẫn nước tiểu từ thận đến bàng quang.
Các triệu chứng khác bao gồm đi tiểu đau hoặc khẩn cấp. Bạn cũng có thể gặp khó khăn trong việc sản xuất một lượng nhỏ nước tiểu khi đi tiểu. Nước tiểu cũng có thể có máu do các mô cắt bằng đá sắc nhọn khi nó đi xuống niệu quản của bạn.
Để điều trị, bác sĩ có thể đề nghị:
- Thuốc để giúp giãn niệu quản, do đó sỏi có thể đi qua dễ dàng hơn
- Tán sỏi bằng sóng xung kích (SWL) , sử dụng sóng xung kích hướng dẫn bằng sóng siêu âm
Nhiễm trùng thận
Nguyên nhân phổ biến nhất của nhiễm trùng thận là vi khuẩn, chẳng hạn như E. coli , sống trong ruột của bạn, di chuyển qua niệu quản, vào bàng quang và thận. Các triệu chứng tương tự như các triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu khác và có thể bao gồm:
- Đau lưng và đau bụng
- Đi tiểu rát
- Nước tiểu đục, sẫm màu hoặc có mùi hôi
- Khi bị nhiễm trùng thận, bạn cũng có thể cảm thấy ốm và có thể gặp phải:
- Sốt
- Ớn lạnh
- Buồn nôn
Tổn thương thận vĩnh viễn và nhiễm trùng máu đe dọa tính mạng có thể do nhiễm trùng thận không được điều trị, vì vậy hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời nếu bạn nghi ngờ bị nhiễm trùng thận. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để chống lại vi khuẩn.
Phình động mạch chủ bụng
Động mạch chủ là mạch máu lớn nhất trong cơ thể bạn. Nếu phần động mạch chủ trong bụng phình ra bất thường, nó được gọi là chứng phình động mạch chủ bụng (AAA) . Nguy cơ là khối phồng sẽ vỡ ra, gây biến chứng chảy máu đe dọa tính mạng.
Các triệu chứng chính của chứng phình động mạch chủ bụng là đau bụng dữ dội, cũng như đau lưng dưới. Nếu túi phình vỡ, các triệu chứng có thể bao gồm:
- Chóng mặt
- Khó thở
- Ngất xỉu
Điều trị chứng phình động mạch chủ bụng có thể bao gồm thủ thuật đặt ống thông hoặc mảnh ghép tại vị trí của chứng phình động mạch để tăng cường đoạn đó của động mạch chủ và ngăn ngừa vỡ.
Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, phẫu thuật có thể cần thiết để loại bỏ phần bị ảnh hưởng của động mạch chủ và thay thế bằng mảnh ghép.
Nguyên nhân ở phụ nữ
Có một số nguyên nhân dành riêng cho phụ nữ:
Lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là một tình trạng mãn tính trong đó mô giống như niêm mạc tử cung, được gọi là mô nội mạc tử cung, phát triển bên ngoài tử cung. Tổ chức Lạc nội mạc tử cung của Hoa Kỳ nói rằng nó ảnh hưởng đến 1/10 phụ nữ ở Hoa Kỳ.
Điều trị thường bao gồm liệu pháp nội tiết tố hoặc phẫu thuật nội soi. Liệu pháp nội tiết tố, chẳng hạn như thuốc tránh thai liều thấp, có thể giúp thu nhỏ sự phát triển. Phẫu thuật cũng có thể được sử dụng để loại bỏ các khối u.
Mang thai: Ba tháng đầu
Đau thắt lưng ở hai bên cột sống, thường gặp trong suốt thai kỳ. Nó có thể bắt đầu sớm trong thai kỳ do cơ thể bạn sản xuất ra một loại hormone gọi là relaxin giúp nới lỏng các dây chằng trong cơ thể để chuẩn bị cho việc sinh nở.
Đau thắt lưng bên phải cũng có thể là một triệu chứng của sảy thai , đặc biệt là nếu nó đi kèm với chuột rút.
Mang thai: Tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba
Có một số điều có thể gây đau lưng trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba của bạn. Khi tử cung của bạn phát triển để phù hợp với em bé đang lớn, dáng đi và tư thế của bạn có thể thay đổi, khiến lưng dưới của bạn bị đau. Tùy thuộc vào cơ địa của em bé và dáng đi của bạn, cơn đau có thể khu trú ở bên phải.
Nguyên nhân ở nam giới
Ở nam giới, xoắn tinh hoàn có thể dẫn đến đau thắt lưng bên phải. Điều này xảy ra khi thừng tinh của bạn, nằm trong bìu của bạn và mang máu đến tinh hoàn, bị xoắn. Kết quả là, lưu lượng máu đến tinh hoàn của bạn bị giảm nghiêm trọng hoặc thậm chí bị cắt hoàn toàn.
Mặc dù hiếm gặp, nhưng xoắn tinh hoàn được coi là một cấp cứu y tế. Nếu không được cung cấp máu thích hợp, tinh hoàn có thể bị tổn thương không thể phục hồi. Các bác sĩ sẽ phải phẫu thuật tháo xoắn thừng tinh để cứu tinh hoàn.
Tự chăm sóc cho chứng đau thắt lưng bên phải
Trong nhiều trường hợp, đau thắt lưng bên phải có thể được kiểm soát bằng các phương pháp điều trị đơn giản tại nhà hoặc điều chỉnh lối sống. Ví dụ, bạn có thể:
- Chườm đá hoặc chườm nóng trong 20 đến 30 phút, cứ sau 2 đến 3 giờ, để giảm đau và giảm viêm
- Dùng thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như ibuprofen (Advil, Motrin) hoặc acetaminophen (Tylenol), với sự hướng dẫn của bác sĩ
- Uống ít nhất 8 cốc nước mỗi ngày, đồng thời hạn chế ăn đạm động vật và muối để giảm nguy cơ bị sỏi thận
- Khi đi vệ sinh, hãy lau từ trước ra sau để tránh vi khuẩn từ vùng hậu môn xâm nhập vào đường tiết niệu và gây nhiễm trùng
- Thực hành kỹ thuật nâng đúng cách. Nâng vật bằng cách cúi thấp đầu gối ở tư thế ngồi xổm và giữ vật gần ngực
- Dành vài phút mỗi ngày để kéo giãn bất kỳ cơ bắp nào bị căng
